Παρασκευή 3 Μαΐου 2013

Τα πασχαλινά έθιμα της Κρήτης

Τα πασχαλινά έθιμα της Κρήτης

Σε όλη την Κρήτη η Μεγάλη Εβδομάδα γιορτάζεται με ξεχωριστή λαμπρότητα και κατάνυξη. Πληθώρα εθίμων και παραδόσεων αναβιώνουν αυτή την μεγαλύτερη και πλουσιότερη γιορτή των ορθοδόξων χριστιανών.



Τα περισσότερα από τα έθιμα διατηρούνται μέχρι και σήμερα παρά τις σημαντικές κοινωνικές κι οικονομικές μεταβολές. Η φουνάρα και το κάψιμο του Ιούδα είναι από τα λίγα έθιμα που διατηρούνται από την περίοδο της Τουρκοκρατίας μέχρι σήμερα στην Κρήτη.

Σε όλη την Κρήτη οι ενήλικες έχουν εκχωρήσει στα παιδιά σχολικής ηλικίας την περισυλλογή των ξύλων για την φουνάρα. Οι μεγάλοι δεν «νομιμοποιούνται» σε καμία περίπτωση να ασχολούνται με αυτή την εργασία. Σε άλλες περιοχές της Κρήτης συγκεντρώνουν βάτους και θάμνους, σε αμπελουργικές περιοχές κλήματα από τα αμπέλια, σε ελαιοκομικές περιοχές λιόκλαδα και κλαδέματα, σε ορεινές περιοχές κατσοπρίνια και ασπαλάθους.

Η εργασία αυτή αποτελούσε άσκηση συλλογικότητας. Χρειαζόταν πολλά χέρια για να ξεριζώσουν και για να τραβήξουν τους μεγάλους όγκους. Συχνά δέκα, δεκαπέντε ή και παραπάνω παιδιά τραβολογούσαν στα χωράφια και στους δρόμους τεράστια βάρη.

Το κλέψιμο των ξύλων της φουνάρας και ο Ιούδας

Το κλέψιμο των ξύλων ή μάλλον η επιχείρηση κλεψίματος των ξύλων από τις αυλές των σπιτιών ήταν ζήτημα κύρους. Όσο πιο δύσκολη ήταν η αποστολή, τόσο μεγαλύτερο το κύρος που κατακτούσαν όσοι την έφεραν σε πέρας.

Η μεγάλη σε όγκο κλοπή ξύλων- τις περίφημες "αγκαλιές" - που ήταν στα φουρνόσπιτα, γινόταν όταν έπεφτε το σκοτάδι λίγες ώρες πριν την Ανάσταση. Όπως ήταν φυσικό, η εργασία αυτή απαιτεί μυστικότητα και άσκηση στα ήθη που επιβάλλουν τη δράση μέσα σε ένα πλαίσιο παρανομίας κοινωνικά αποδεκτής. Τα "θύματα" των κλοπών επιλεγόταν με όχι και τόσο ανιδιοτελή κριτήρια. Πάντως κάθε χρόνο τα θύματα ήταν σχεδόν τα ίδια τα οποία ποτέ δεν διαμαρτυρήθηκαν.

Μια μικρή ομάδα νέων έχει αναλάβει να φτιάξει το ομοίωμα του προδότη Ιούδα. Παλιά ρούχα και παπούτσια ήταν η φορεσιά του. Για κεφάλι, ότι καλύτερο ήταν το φλασκί καλυμμένο με ένα καπέλο. Η καρικατούρα των παιδιών που εκτελούσαν μια θεσμική υποχρέωση, την διαιώνιση του "εθίμου", δηλαδή να διαπομπεύσουν και να χλευάσουν τον προδότη και στην συνέχεια να τον παραδώσουν στην πυρά για να επέλθει η εξαφάνιση του.

Όταν ο παπάς έψελνε το «Χριστός Ανέστη», οι νέοι του χωριού προσπαθούσαν να βάλουν φωτιά σε πολλά σημεία στην φουνάρα. Σήμερα στο Καβούσι το άναμμα της φουνάρας γίνεται με εκατοντάδες πυροτεχνήματα που ρίχνονται ταυτόχρονα στον μεγάλο όγκο των ξύλων και έτσι αποφεύγονται ατυχήματα και η πυροδότηση της γίνεται με ένα εντυπωσιακό τρόπο.

Σε περιόδους έντονων πολιτικών παθών στην καρικατούρα του Ιούδα για πρόσωπο έβαζαν την μάσκα αντιπαθητικού πολιτικού που ήθελαν να διαπομπεύσουν και να χλευάσουν. Φέτος οι νέοι στο Καβούσι θα φτιάξουν ένα ομοίωμα του σημερινού Ομοσπονδιακού υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε!

Πηγή: prismanews.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου