Πέμπτη 3 Ιανουαρίου 2013

Η Ηλεκτρική με τις εντυπωσιακές μηχανές της, στα 1940



Μια σπάνια φωτογραφία από το εσωτερικό του εργοστασίου της Ηλεκτρικής, στο Ηράκλειο, δημοσιεύουμε σήμερα. Η φωτογραφία, όπως σημειώνεται στο πίσω μέρος της, έχει ληφθεί το 1940 και...



 




δείχνει τις γιγάντιες μηχανές από τις οποίες γινόταν η παραγωγή του ρεύματος που διοχετευόταν τότε στην πόλη και φώτιζε κυρίως τους δρόμους, αλλά και πολλά σπίτια. Διακρίνονται επίσης 4 εργαζόμενοι, προφανώς η βάρδια που τότε εργαζόταν. 
Στον τεράστιο εσωτερικό χώρο, πέραν από τις εντυπωσιακές μηχανές, διακρίνουμε και το χαρακτηριστικό δάπεδο, που με τις ασπρόμαυρες πλάκες έμοιαζε σαν ένα σκάκι! 


Η φωτογραφία ανήκε στη συλλογή του αείμνηστου Κώστα Μάστακα. 
Το κτίριο της «Ηλεκτρικής» κατασκευάστηκε το 1918 από τον πολιτικό μηχανικό, καθηγητή του ΕΜΠ Νικόλαο Κιτσίκη για να στεγάσει, αρχικά, τα μηχανήματα παραγωγής ρεύματος για την ηλεκτροδότηση του λιμανιού.
Το κτίριο κατασκευάστηκε από την αγγλική εταιρεία Sir Robert Mcalpine and Sons, της οποίας διευθυντής ήταν ο Κιτσίκης. Εκτός από την Ηλεκτρική, κατασκεύασε επίσης το λιμάνι, αλλά και τη σιδηροδρομική γραμμή που περνούσε κάτω από τον παραλιακό και μετέφερε στο λιμάνι τα υλικά για την κατασκευή του. 


Στο χώρο της Ηλεκτρικής υπήρχε προηγουμένως ένα παλιό αρχοντικό σπίτι που ανήκε στη μετέπειτα σύζυγο του Ν. Κιτσίκη, Μερόπη - Μπεάτα Πετυχάκη, κόρη του δικηγόρου Εμμ. Πετυχάκη. 
Η οικογένεια πούλησε το σπίτι στη Μοναστηριακή Επιτροπή, και με τη σειρά της το πούλησε στη Λιμενική Επιτροπή, που το μεταπούλησε στο δήμο Ηρακλείου για να γίνει το εργοστάσιο της Ηλεκτρικής, με τη συμφωνία ότι το 30% της ενέργειας θα το κατανάλωνε η ΛΕΗ. Στον ίδιο χώρο βρίσκονταν και τα γραφεία της Λιμενικής, όσο καιρό γίνονταν οι εργασίες κατασκευής του λιμανιού. 


Το 1925 ανέλαβε διευθυντής στην Ηλεκτρική, που ήταν δημοτική επιχείρηση, ο Νικόλαος Λήμνιος. Αρχικά στο εργοστάσιο υπήρχαν τρεις μηχανές, των 250 ίππων, η κάθε μία. Στη συνέχεια προστέθηκε μια μηχανή 600 ίππων και ακολούθησε άλλη μια 650 ίππων. Οι πιο μικρές μηχανές δούλευαν εκ περιτροπής και οι μεγάλες συνεχώς. 
Ο Νικόλαος Λήμνιος παρέμεινε διευθυντής μέχρι και το 1947, όταν πέθανε και αντικαταστάθηκε από τον μηχανολόγο - ηλεκτρολόγο Γεώργιο Παπαματθαιάκη. Μετά τον πόλεμο, το εργοστάσιο της Ηλεκτρικής ενισχύθηκε με μια νέα μηχανή μάρκας “Γονάρθιγκτον”. 
Τότε κατεδαφίστηκε και ο ανατολικός πύργος και στη θέση του κτίστηκε το λεβητοστάσιο όπου εγκαταστάθηκε ο πρώτος ανεμοστρόβιλος. Στα 1952-1953, ιδρύθηκε η ΔΕΗ και η Δημοτική Επιχείρηση εξαγοράζεται απ’ αυτή. Το εργοστάσιο παραγωγής συνέχισε να λειτουργεί μέχρι το 1967, όταν μεταφέρθηκε στα Λινοπεράματα. 
Ο χώρος όμως της Ηλεκτρικής συνέχισε να χρησιμοποιείται για άλλες υπηρεσίες της ΔΕΗ. Το 1994 κηρύχθηκε διατηρητέο, αλλά 10 χρόνια αργότερα κατεδαφίστηκε και ξαναχτίστηκε το κτίριο, με βάση τα σχέδια του παλιού, προκειμένου να εγκατασταθεί το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας. 


Φωτογραφίες που καταγράφουν μια ιστορική στιγμή. Ενός ολόκληρου κόσμου ή μιας ομάδας ανθρώπων. Το Cretalive παρουσιάζει καθημερινά αδημοσίευτες ή σπάνιες φωτογραφίες - ντοκουμέντα ιστορικών προσώπων, στιγμών ή εποχών, αλλά και δικών μας ανθρώπων, από την οικογενειακή συλλογή, που εντάσσονται στο χώρο του χρόνου και του τόπου. Για τη δική σας συμβολή, μπορείτε να στέλνετε φωτογραφίες στο mail: polites@cretalive.gr , με την ένδειξη "Για το Cretalive", που θα συνοδεύονται από ένα σημείωμα - επεξήγηση της φωτογραφίας. Με τον τρόπο αυτό θα τιμηθούν οι δικοί μας άνθρωποι, αλλά θα διασωθούν και τα ντοκουμέντα τους.


cretalive.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου