Σε απαραίτητο αξεσουάρ του ύπνου έχει μετατραπεί το κινητό τηλέφωνο, καθώς ολοένα περισσότεροι άνθρωποι, ακόμα και 60άρηδες...
το έχουν δίπλα τους, σε... ακτίνα βολής την ώρα που κοιμούνται.
Όπως δείχνουν τα διαθέσιμα στοιχεία, περισσότεροι από οκτώ στους δέκα ενήλικες έχουν τη νύχτα το κινητό τους μέσα στο υπνοδωμάτιο, με το 65% να το τοποθετούν σε σημείο όπου μπορούν να το φτάσουν με κλειστά μάτια - συνήθως στο κομοδίνο, αν και πολλοί (ιδίως νέοι) το τοποθετούνκάτω από το μαξιλάρι τους. Σχεδόν ένας στους δύο, εξάλλου, το χρησιμοποιεί ως ξυπνητήρι.
Αν και η συνήθεια αυτή μοιάζει εντελώς αθώα, οι ειδικοί διατηρούν σοβαρές επιφυλάξεις, οι οποίες οφείλονται στα ευρήματα μελετών που έχουν δείξει ότι το κινητό δίπλα στο κρεβάτι «ταράζει» τον ύπνο και μπορεί να προκαλέσει αϋπνία.
Τον περασμένο Νοέμβριο, λ.χ., επιστήμονες από το Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Bergen, στη Νορβηγία, έδωσαν στην δημοσιότητα τα ευρήματα μελέτης με 532 φοιτητές, το 90% εκ των οποίων ασχολούνταν με το κινητό τους στο κρεβάτι πριν αποκοιμηθούν (έβλεπαν ταινίες, σέρφαραν στο Ίντερνετ, έπαιζαν παιχνίδια) και εν συνεχεία το άφηναν ενεργοποιημένο δίπλα τους.
Όπως έγραψαν οι ερευνητές στο επιστημονικό περιοδικό «Behavioral Sleep Medicine», οι φοιτητές αυτοί είχαν αυξημένο κίνδυνο να πάσχουν από αϋπνία, καθώς και να αδυνατούν να κοιμηθούν νωρίς.
Ανάλογα ευρήματα είχε και μελέτη του 2008, που πραγματοποιήθηκε από επιστήμονες του Πολιτειακού Πανεπιστημίου Wayne, στο Ντιτρόιτ, και το Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Καρολίνσκα, στη Σουηδία. Όπως είχε δείξει, όσοι εθελοντές κοιμόντουσαν δίπλα στο κινητό τους, είχαν αυξημένες πιθανότητες να δυσκολεύονται να αποκοιμηθούν, ενώ χρειάζονταν και περισσότερη ώρα για να κοιμηθούν βαθιά, με συνέπεια να μην ξεκουράζονται όσο συνομήλικοί τους, οι οποίοι είχαν το κινητό σε άλλο δωμάτιο του σπιτιού.
Το καλοκαίρι του 2012, εξάλλου, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Γκότενμπουργκ, στη Σουηδία, δημοσίευσαν τα ευρήματα μελέτης με 4.100 νεαρούς εθελοντές (είχαν ηλικία από 20 έως 24 ετών), η οποία συσχέτισε την πολύωρη χρήση κινητού με διαταραχές του ύπνου και έντονο στρες.
Τεχνητός φωτισμός
Που οφείλεται αυτό; «Το κύριο πρόβλημα με τα κινητά είναι το φως που εκπέμπουν», λέει ο δρ Στάλε Πάλεσεν, καθηγητής στο Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Bergen και επικεφαλής της νορβηγικής μελέτης. «Είναι καλά τεκμηριωμένο ότι η έκθεση στον τεχνητό φωτισμό το βράδυ ενισχύει τους βιολογικούς μηχανισμούς που καθυστερούν τον ύπνο και επηρεάζει τον κιρκάδιο ρυθμό (σ.σ. το βιολογικό ρολόι)».
Μαζί του συμφωνεί ο δρ Τσαρλς Τσάισλερ, καθηγητής Ιατρικής Ύπνου στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, ο οποίος πέρυσι τον Μάιο δημοσίευσε στο επιστημονικό περιοδικό «Nature» ένα άρθρο για τις επιπτώσεις του τεχνητού φωτισμού.
Όπως εξηγούσε τότε, υπάρχουν πολλοί λόγοι που οι σύγχρονοι άνθρωποι κοιμούνται λιγότερο απ’ όσο χρειάζονται, αλλά ένας συμβάλλων παράγοντας στον οποίο δεν δίνουμε σημασία είναι ο τεχνητός φωτισμός.
Ο φωτισμός αυτός δρα ανασταλτικά στα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου που ευνοούν τον ύπνο, καθώς και στη νυκτερινή παραγωγή της ορμόνης μελατονίνη, η οποία είναι «βοήθημα» του ύπνου. Ταυτοχρόνως, διεγείρει τα νευρικά κύτταρα που προκαλούν νοητική εγρήγορση. Με αυτό τον τρόπο «ξεγελά» τον εγκέφαλο, ο οποίος νομίζει ότι δεν έχει ακόμα νυχτώσει και έτσι αντιδρά στις προσπάθειές μας να αποκοιμηθούμε νωρίς.
Αυτός είναι και ο λόγος, σύμφωνα με τον δρα Τσάισλερ, που τόσο πολλοί άνθρωποι ελέγχουν τα email τους, κάνουν δουλειές στο σπίτι ή βλέπουν τηλεόραση τα μεσάνυχτα, ενώ φυσιολογικά θα έπρεπε προ πολλού να έχουν μπει για ύπνο.
Μπλε φως
Αν και όλα τα είδη τεχνητού φωτισμού το βράδυ ενεργοποιούν τους βιολογικούς μηχανισμούς που εμποδίζουν τον ύπνο, «τα φώτα των κινητών και των κομπιούτερ δημιουργούν περισσότερα προβλήματα», προσθέτει - και τα προβλήματα αυτά αρχίζουν πριν καν αποκοιμηθούμε.
Αιτία γι’ αυτό είναι κατ’ αρχήν το χρώμα του φωτός που εκπέμπουν, κατά την δρα Ντέμπρα Σκένε, καθηγήτρια Νευροενδοκρινολογίας στο Τμήμα Βιοχημείας & Φυσιολογίας του Πανεπιστημίου του Σάρεϊ.
«Ο περισσότερος κόσμος νομίζει ότι το φως είναι λευκό, αλλά στην πραγματικότητα είναι συνδυασμός διαφορετικών χρωμάτων», εξηγεί. «Το φως που εκπέμπουν τα κινητά, τα τάμπλετ και οι ηλεκτρονικοί αναγνώστες (e-bookreaders) περιέχει πολύ μπλε χρώμα, στο οποίο είναι εξαιρετικά ευαίσθητα τα φωτοευαίσθητα κύτταρα στον αμφιβληστροειδή χιτώνα των ματιών».
Έτσι, όταν κάποιος είναι ξαπλωμένος στο κρεβάτι και διαβάζει στο κινητό ή στο τάμπλετ του, είναι πιθανότερο να νυστάξει πιο αργά απ’ ό,τι αν διάβαζε ένα βιβλίο υπό το φως της ηλεκτρικής λάμπας στο κομοδίνο του.
Η ένταση του τεχνητού φωτισμού, η διάρκεια της έκθεσης, η απόσταση των ματιών από την πηγή του αλλά και η ώρα της ημέρας επίσης παίζουν ρόλο στη διαταραχή του βιολογικού ρολογιού, κατά τη δρα Σκένε.
Πρακτικά αυτό σημαίνει πως «όταν κρατάει κάποιος μία πολύ φωτεινή οθόνη κοντά στο πρόσωπό του στις 2 το πρωί, ουσιαστικά κάνει ό,τι μπορεί για να μην νυστάξει», εξηγεί.
Αυτός είναι και ο λόγος που, παρότι και οι οθόνες της τηλεόρασης εκπέμπουν μπλε φως, δεν μας κρατούν ξύπνιους τόσο πολύ όσο τα κινητά - και έτσι εξηγείται η σύσταση πολλών ειδικών να μην χρησιμοποιούμε φορητές ψηφιακές συσκευές (δηλαδή κινητά, τάμπλετ, κομπιούτερ κ.τ.λ.) τις 2-3 ώρες πριν μπούμε για ύπνο.
Στη διάρκεια του ύπνου
Ούτε την ώρα που κοιμόμαστε, όμως, τελειώνουν τα βάσανά μας, καθώς άλλες μελέτες έχουν δείξει πως ακόμα και μια απειροελάχιστη έκθεση στο φως στη διάρκεια του ύπνου, είναι αρκετή για να τον διαταράξει.
Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Στάνφορντ, λ.χ., επιστράτευσαν πριν από λίγα χρόνια ομάδα εθελοντών, τους οποίους έβαλαν να κοιμηθούν σε εργαστήριο ύπνου. Κάποια στιγμή, άρχισαν να εκθέτουν τους κοιμισμένους εθελοντές σε επαναλαμβανόμενους παλμούς φωτός διαρκείας δύο χιλιοστών του δευτερολέπτων, με τη συνολική διάρκεια της έκθεσης να φτάνει τα μόλις 0,12 δευτερόλεπτα.
Αποτέλεσμα: το βιολογικό ρολόι των εθελοντών επιβραδύνθηκε και η νοητική εγρήγορσή τους αυξήθηκε. Αυτό σημαίνει ότι και μία φορά να ανάψει η οθόνη του κινητού το βράδυ, μπορεί κάλλιστα να ταράξει τον ύπνο μας.
«Μελέτες έχουν δείξει ότι τα κινητά στο υπνοδωμάτιο επηρεάζουν τα μη-REMστάδια του ύπνου, στα οποία ο ύπνος είναι βαθύς και το να ξυπνήσει κάποιος πολύ δύσκολο», εξηγεί ο δρ Γουϊλιαμ Κόλερ, διευθυντής του Ινστιτούτου Ύπνου της Φλόριντα και εκπρόσωπος της Αμερικανικής Ακαδημίας Ιατρικής Ύπνου (AASM). «Η διαταραχή στα στάδια αυτά έχει σχετιστεί με έλλειψη συγκέντρωσης, πόνους στο σώμα και μειωμένη αποδοτικότητα την επόμενη μέρα».
Και σαν να μην έφταναν όλ’ αυτά, εάν τυχόν μας ξυπνήσει το κινητό, είναι πιθανότερο να δυσκολευτούμε να ξανακοιμηθούμε, κατά τον δρα Γκάι Μίντοουζ, ειδικό σε θέματα φυσιολογίας του ύπνου από το Λονδίνο.
«Ο ύπνος δεν είναι κάτι ενιαίο, αλλά αποτελείται από 4-5 κύκλους διαρκείας 90 έως 120 λεπτών ο καθένας, στους οποίους παρεμβάλλονται βραχεία διαστήματα έγερσης τα οποία υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν αντιλαμβανόμαστε», εξηγεί.
Εάν, λοιπόν, τη στιγμή της παροδικής αφύπνισης επέμβει ένα εξωτερικό ερέθισμα - λ.χ. η ενεργοποίηση της οθόνης του κινητού ή η δόνηση από ένα εισερχόμενο μήνυμα - μπορεί κάποιος να ξυπνήσει τελείως.
Και αν κάνει το λάθος εκείνη την ώρα να διαβάσει το μήνυμα (πράγμα που κάνουν οι τέσσερις στους δέκα χρήστες κινητών, σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία), θα διεγείρει τα νοητικά τμήματα του εγκεφάλου και είναι πολύ πιθανό να μην μπορεί στη συνέχεια να ξανακοιμηθεί, προσθέτει ο δρ Μίντοουζ.
Απόσπαση της προσοχής
Τα κινητά, πάντως, ταράζουν και με πιο έμμεσο τρόπο τον ύπνο, καθώς όταν τα έχουμε δίπλα μας, υποσυνείδητα είμαστε σε εγρήγορση μη τυχόν και χτυπήσουν μέσα στη νύχτα, κατά τον καθηγητή Στάλε Πάλεσεν.
«Οι ηλεκτρονικές συσκευές μέσα στο υπνοδωμάτιο δρουν ως αποσπαστικά της προσοχής», λέει. «Ο κόσμος μπορεί να μην το καταλαβαίνει, αλλά ο εγκέφαλος παραμένει σε κατάσταση εγρήγορσης μη τυχόν και υπάρξει κάποιο σημαντικό SMS ή κλήση που θα χαθεί.
»Το επακόλουθο είναι να κοιμάται κανείς πιο ελαφρά απ’ όσο αν δεν είχε το κινητό δίπλα του και με το παραμικρό να “πετάγεται”. Αυτό δεν είναι ύπνος, αλλά αληθινή ταλαιπωρία για τον οργανισμό».
Ποια είναι η λύση; «Κινητά, τάμπλετ, κομπιούτερ, αλλά και τηλεοράσεις, κονσόλες παιχνιδιών και κάθε είδους ηλεκτρονική συσκευή δεν έχουν καμία θέση στο υπνοδωμάτιο», λέει ο δρ Πάλεσεν. «Το δωμάτιο αυτό πρέπει να χρησιμεύει μόνο για σεξ και ύπνο - και αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό όχι μόνο για την πρόληψη των διαταραχών ύπνου, αλλά και για την αντιμετώπισή τους».
Όπως δείχνουν τα διαθέσιμα στοιχεία, περισσότεροι από οκτώ στους δέκα ενήλικες έχουν τη νύχτα το κινητό τους μέσα στο υπνοδωμάτιο, με το 65% να το τοποθετούν σε σημείο όπου μπορούν να το φτάσουν με κλειστά μάτια - συνήθως στο κομοδίνο, αν και πολλοί (ιδίως νέοι) το τοποθετούνκάτω από το μαξιλάρι τους. Σχεδόν ένας στους δύο, εξάλλου, το χρησιμοποιεί ως ξυπνητήρι.
Αν και η συνήθεια αυτή μοιάζει εντελώς αθώα, οι ειδικοί διατηρούν σοβαρές επιφυλάξεις, οι οποίες οφείλονται στα ευρήματα μελετών που έχουν δείξει ότι το κινητό δίπλα στο κρεβάτι «ταράζει» τον ύπνο και μπορεί να προκαλέσει αϋπνία.
Τον περασμένο Νοέμβριο, λ.χ., επιστήμονες από το Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Bergen, στη Νορβηγία, έδωσαν στην δημοσιότητα τα ευρήματα μελέτης με 532 φοιτητές, το 90% εκ των οποίων ασχολούνταν με το κινητό τους στο κρεβάτι πριν αποκοιμηθούν (έβλεπαν ταινίες, σέρφαραν στο Ίντερνετ, έπαιζαν παιχνίδια) και εν συνεχεία το άφηναν ενεργοποιημένο δίπλα τους.
Όπως έγραψαν οι ερευνητές στο επιστημονικό περιοδικό «Behavioral Sleep Medicine», οι φοιτητές αυτοί είχαν αυξημένο κίνδυνο να πάσχουν από αϋπνία, καθώς και να αδυνατούν να κοιμηθούν νωρίς.
Ανάλογα ευρήματα είχε και μελέτη του 2008, που πραγματοποιήθηκε από επιστήμονες του Πολιτειακού Πανεπιστημίου Wayne, στο Ντιτρόιτ, και το Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Καρολίνσκα, στη Σουηδία. Όπως είχε δείξει, όσοι εθελοντές κοιμόντουσαν δίπλα στο κινητό τους, είχαν αυξημένες πιθανότητες να δυσκολεύονται να αποκοιμηθούν, ενώ χρειάζονταν και περισσότερη ώρα για να κοιμηθούν βαθιά, με συνέπεια να μην ξεκουράζονται όσο συνομήλικοί τους, οι οποίοι είχαν το κινητό σε άλλο δωμάτιο του σπιτιού.
Το καλοκαίρι του 2012, εξάλλου, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Γκότενμπουργκ, στη Σουηδία, δημοσίευσαν τα ευρήματα μελέτης με 4.100 νεαρούς εθελοντές (είχαν ηλικία από 20 έως 24 ετών), η οποία συσχέτισε την πολύωρη χρήση κινητού με διαταραχές του ύπνου και έντονο στρες.
Τεχνητός φωτισμός
Που οφείλεται αυτό; «Το κύριο πρόβλημα με τα κινητά είναι το φως που εκπέμπουν», λέει ο δρ Στάλε Πάλεσεν, καθηγητής στο Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Bergen και επικεφαλής της νορβηγικής μελέτης. «Είναι καλά τεκμηριωμένο ότι η έκθεση στον τεχνητό φωτισμό το βράδυ ενισχύει τους βιολογικούς μηχανισμούς που καθυστερούν τον ύπνο και επηρεάζει τον κιρκάδιο ρυθμό (σ.σ. το βιολογικό ρολόι)».
Μαζί του συμφωνεί ο δρ Τσαρλς Τσάισλερ, καθηγητής Ιατρικής Ύπνου στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, ο οποίος πέρυσι τον Μάιο δημοσίευσε στο επιστημονικό περιοδικό «Nature» ένα άρθρο για τις επιπτώσεις του τεχνητού φωτισμού.
Όπως εξηγούσε τότε, υπάρχουν πολλοί λόγοι που οι σύγχρονοι άνθρωποι κοιμούνται λιγότερο απ’ όσο χρειάζονται, αλλά ένας συμβάλλων παράγοντας στον οποίο δεν δίνουμε σημασία είναι ο τεχνητός φωτισμός.
Ο φωτισμός αυτός δρα ανασταλτικά στα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου που ευνοούν τον ύπνο, καθώς και στη νυκτερινή παραγωγή της ορμόνης μελατονίνη, η οποία είναι «βοήθημα» του ύπνου. Ταυτοχρόνως, διεγείρει τα νευρικά κύτταρα που προκαλούν νοητική εγρήγορση. Με αυτό τον τρόπο «ξεγελά» τον εγκέφαλο, ο οποίος νομίζει ότι δεν έχει ακόμα νυχτώσει και έτσι αντιδρά στις προσπάθειές μας να αποκοιμηθούμε νωρίς.
Αυτός είναι και ο λόγος, σύμφωνα με τον δρα Τσάισλερ, που τόσο πολλοί άνθρωποι ελέγχουν τα email τους, κάνουν δουλειές στο σπίτι ή βλέπουν τηλεόραση τα μεσάνυχτα, ενώ φυσιολογικά θα έπρεπε προ πολλού να έχουν μπει για ύπνο.
Μπλε φως
Αν και όλα τα είδη τεχνητού φωτισμού το βράδυ ενεργοποιούν τους βιολογικούς μηχανισμούς που εμποδίζουν τον ύπνο, «τα φώτα των κινητών και των κομπιούτερ δημιουργούν περισσότερα προβλήματα», προσθέτει - και τα προβλήματα αυτά αρχίζουν πριν καν αποκοιμηθούμε.
Αιτία γι’ αυτό είναι κατ’ αρχήν το χρώμα του φωτός που εκπέμπουν, κατά την δρα Ντέμπρα Σκένε, καθηγήτρια Νευροενδοκρινολογίας στο Τμήμα Βιοχημείας & Φυσιολογίας του Πανεπιστημίου του Σάρεϊ.
«Ο περισσότερος κόσμος νομίζει ότι το φως είναι λευκό, αλλά στην πραγματικότητα είναι συνδυασμός διαφορετικών χρωμάτων», εξηγεί. «Το φως που εκπέμπουν τα κινητά, τα τάμπλετ και οι ηλεκτρονικοί αναγνώστες (e-bookreaders) περιέχει πολύ μπλε χρώμα, στο οποίο είναι εξαιρετικά ευαίσθητα τα φωτοευαίσθητα κύτταρα στον αμφιβληστροειδή χιτώνα των ματιών».
Έτσι, όταν κάποιος είναι ξαπλωμένος στο κρεβάτι και διαβάζει στο κινητό ή στο τάμπλετ του, είναι πιθανότερο να νυστάξει πιο αργά απ’ ό,τι αν διάβαζε ένα βιβλίο υπό το φως της ηλεκτρικής λάμπας στο κομοδίνο του.
Η ένταση του τεχνητού φωτισμού, η διάρκεια της έκθεσης, η απόσταση των ματιών από την πηγή του αλλά και η ώρα της ημέρας επίσης παίζουν ρόλο στη διαταραχή του βιολογικού ρολογιού, κατά τη δρα Σκένε.
Πρακτικά αυτό σημαίνει πως «όταν κρατάει κάποιος μία πολύ φωτεινή οθόνη κοντά στο πρόσωπό του στις 2 το πρωί, ουσιαστικά κάνει ό,τι μπορεί για να μην νυστάξει», εξηγεί.
Αυτός είναι και ο λόγος που, παρότι και οι οθόνες της τηλεόρασης εκπέμπουν μπλε φως, δεν μας κρατούν ξύπνιους τόσο πολύ όσο τα κινητά - και έτσι εξηγείται η σύσταση πολλών ειδικών να μην χρησιμοποιούμε φορητές ψηφιακές συσκευές (δηλαδή κινητά, τάμπλετ, κομπιούτερ κ.τ.λ.) τις 2-3 ώρες πριν μπούμε για ύπνο.
Στη διάρκεια του ύπνου
Ούτε την ώρα που κοιμόμαστε, όμως, τελειώνουν τα βάσανά μας, καθώς άλλες μελέτες έχουν δείξει πως ακόμα και μια απειροελάχιστη έκθεση στο φως στη διάρκεια του ύπνου, είναι αρκετή για να τον διαταράξει.
Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Στάνφορντ, λ.χ., επιστράτευσαν πριν από λίγα χρόνια ομάδα εθελοντών, τους οποίους έβαλαν να κοιμηθούν σε εργαστήριο ύπνου. Κάποια στιγμή, άρχισαν να εκθέτουν τους κοιμισμένους εθελοντές σε επαναλαμβανόμενους παλμούς φωτός διαρκείας δύο χιλιοστών του δευτερολέπτων, με τη συνολική διάρκεια της έκθεσης να φτάνει τα μόλις 0,12 δευτερόλεπτα.
Αποτέλεσμα: το βιολογικό ρολόι των εθελοντών επιβραδύνθηκε και η νοητική εγρήγορσή τους αυξήθηκε. Αυτό σημαίνει ότι και μία φορά να ανάψει η οθόνη του κινητού το βράδυ, μπορεί κάλλιστα να ταράξει τον ύπνο μας.
«Μελέτες έχουν δείξει ότι τα κινητά στο υπνοδωμάτιο επηρεάζουν τα μη-REMστάδια του ύπνου, στα οποία ο ύπνος είναι βαθύς και το να ξυπνήσει κάποιος πολύ δύσκολο», εξηγεί ο δρ Γουϊλιαμ Κόλερ, διευθυντής του Ινστιτούτου Ύπνου της Φλόριντα και εκπρόσωπος της Αμερικανικής Ακαδημίας Ιατρικής Ύπνου (AASM). «Η διαταραχή στα στάδια αυτά έχει σχετιστεί με έλλειψη συγκέντρωσης, πόνους στο σώμα και μειωμένη αποδοτικότητα την επόμενη μέρα».
Και σαν να μην έφταναν όλ’ αυτά, εάν τυχόν μας ξυπνήσει το κινητό, είναι πιθανότερο να δυσκολευτούμε να ξανακοιμηθούμε, κατά τον δρα Γκάι Μίντοουζ, ειδικό σε θέματα φυσιολογίας του ύπνου από το Λονδίνο.
«Ο ύπνος δεν είναι κάτι ενιαίο, αλλά αποτελείται από 4-5 κύκλους διαρκείας 90 έως 120 λεπτών ο καθένας, στους οποίους παρεμβάλλονται βραχεία διαστήματα έγερσης τα οποία υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν αντιλαμβανόμαστε», εξηγεί.
Εάν, λοιπόν, τη στιγμή της παροδικής αφύπνισης επέμβει ένα εξωτερικό ερέθισμα - λ.χ. η ενεργοποίηση της οθόνης του κινητού ή η δόνηση από ένα εισερχόμενο μήνυμα - μπορεί κάποιος να ξυπνήσει τελείως.
Και αν κάνει το λάθος εκείνη την ώρα να διαβάσει το μήνυμα (πράγμα που κάνουν οι τέσσερις στους δέκα χρήστες κινητών, σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία), θα διεγείρει τα νοητικά τμήματα του εγκεφάλου και είναι πολύ πιθανό να μην μπορεί στη συνέχεια να ξανακοιμηθεί, προσθέτει ο δρ Μίντοουζ.
Απόσπαση της προσοχής
Τα κινητά, πάντως, ταράζουν και με πιο έμμεσο τρόπο τον ύπνο, καθώς όταν τα έχουμε δίπλα μας, υποσυνείδητα είμαστε σε εγρήγορση μη τυχόν και χτυπήσουν μέσα στη νύχτα, κατά τον καθηγητή Στάλε Πάλεσεν.
«Οι ηλεκτρονικές συσκευές μέσα στο υπνοδωμάτιο δρουν ως αποσπαστικά της προσοχής», λέει. «Ο κόσμος μπορεί να μην το καταλαβαίνει, αλλά ο εγκέφαλος παραμένει σε κατάσταση εγρήγορσης μη τυχόν και υπάρξει κάποιο σημαντικό SMS ή κλήση που θα χαθεί.
»Το επακόλουθο είναι να κοιμάται κανείς πιο ελαφρά απ’ όσο αν δεν είχε το κινητό δίπλα του και με το παραμικρό να “πετάγεται”. Αυτό δεν είναι ύπνος, αλλά αληθινή ταλαιπωρία για τον οργανισμό».
Ποια είναι η λύση; «Κινητά, τάμπλετ, κομπιούτερ, αλλά και τηλεοράσεις, κονσόλες παιχνιδιών και κάθε είδους ηλεκτρονική συσκευή δεν έχουν καμία θέση στο υπνοδωμάτιο», λέει ο δρ Πάλεσεν. «Το δωμάτιο αυτό πρέπει να χρησιμεύει μόνο για σεξ και ύπνο - και αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό όχι μόνο για την πρόληψη των διαταραχών ύπνου, αλλά και για την αντιμετώπισή τους».
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου